«Δικαιολογημένα υπάρχει ανησυχία»: Ο γεωφυσικός που έδωσε την απάντηση για το αν θα εκραγεί το ηφαίστειο της Σαντορίνης
Η πραγματικότητα γύρω από το ζήτημα που βρίσκεται στην κορυφή της διεθνούς επικαιρότητας
Η αυξημένη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη έχει τραβήξει την προσοχή του διεθνούς τύπου, που εστιάζει τόσο στις ανησυχίες των κατοίκων όσο και στην πιθανότητα μιας ηφαιστειακής έκρηξης. Παράλληλα, εξετάζονται οι πιθανοί αντίκτυποι στον τουρισμό, έναν από τους βασικούς πυλώνες της τοπικής οικονομίας, με τους ειδικούς να αναφέρουν ότι θα χρειαστεί αρκετή ακόμη υπομονή.
Στη γερμανική εφημερίδα Frankfurter Rundschau μιλάει ο γερμανός γεωφυσικός Κρίστιαν Χύμπσερ ο οποίος παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις γύρω από τους σεισμούς. «Είναι πολύ έντονοι και δικαιολογημένα προκαλούν ανησυχία», ανέφερε.
Ο Χύμπσερ, επικεφαλής του τμήματος Θαλάσσιας Γεωφυσικής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου, μελετά εδώ και περίπου 20 χρόνια τα δύο ηφαίστεια της Σαντορίνης, συνεργαζόμενος στενά με Έλληνες επιστήμονες.
Όπως αναφέρει η DW, πιστεύει ότι οι σεισμοί δεν σχετίζονται με την ηφαιστειακή δραστηριότητα και διευκρινίζει: «Μελετήσαμε εντατικά το Κολούμπο. Έχει εκραγεί πέντε φορές στη γεωλογική του ιστορία, με μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια μεταξύ των εκρήξεων. Καθώς η τελευταία έκρηξη έγινε πριν από λιγότερο από 400 χρόνια, ο κίνδυνος είναι στατιστικά μάλλον μικρός».
Σαντορίνη ώρα μηδέν: Που οφείλεται το βουητό; Γιατί μετακινείται 7mm τη μέρα η Άνυδρος! Μέχρι το καλοκαίρι θα συνεχιστεί ο εφιάλτης
Σαντορίνη: Η τουριστική περίοδος αρχίσει το Πάσχα στο πανέμορφο γραφικό νησί της Ελλάδος, ωστόσο αυτό μάλλον θα πρέπει να το ξεχάσουν φέτος οι επιχειρηματίες της περιοχής αφού οι σεισμικές δονήσεις αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι και το καλοκαίρι.
Η Σαντορίνη, η Αμοργός, η Ανάφη και η Ίος συνεχίζουν να βιώνουν τη δραστηριότητα του Εγκέλαδου, καθώς οι σεισμικές δονήσεις παραμένουν ενεργές. Σήμερα σημειώθηκε νέος σεισμός μεγέθους 5,1 Ρίχτερ. Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι πρόκειται για ένα φυσιολογικό και αναμενόμενο φαινόμενο, τονίζοντας την ανάγκη για υπομονή τόσο από τους κατοίκους όσο και από την Πολιτεία, καθώς οι δονήσεις αναμένεται να συνεχιστούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
«Παρατηρούμε μια σχετική ύφεση στη σεισμική δραστηριότητα. Συνολικά έχουν καταγραφεί 2.474 σεισμοί από τις 31 Ιανουαρίου. Από τις 12 Φεβρουαρίου, δηλαδή από την περασμένη Τετάρτη, ο αριθμός των δονήσεων παρουσιάζει μείωση, καθώς ο ρυθμός έχει μειωθεί αισθητά», ανέφεραν οι επιστήμονες.
«Αυτό που πρέπει να δώσουμε ως νέο στοιχείο είναι ότι από τον σταθμό GPS στην Άνυδρο έχουμε ήδη καταγράψει κίνηση της νησίδας αυτής προς δυσμάς και προς τα κάτω περίπου 7 χιλιοστά την ημέρα»
Αυτό συνεχίστηκε την Πέμπτη, την Παρασκευή και το Σάββατο, γεγονός που μας οδηγεί στην εκτίμηση ότι έχουμε εισέλθει σε φάση ύφεσης. Ωστόσο, το φαινόμενο δεν έχει ολοκληρωθεί, καθώς οι εναλλαγές μεταξύ υφέσεων και εξάρσεων είναι μέρος της φυσικής εξέλιξης αυτής της διαδικασίας, η οποία, όπως έχω επισημάνει, είναι κάτι πρωτόγνωρο. Πρόκειται για μια ακολουθία σεισμικών φαινομένων που καθοδηγείται από μαγματική δραστηριότητα, δηλαδή από την κίνηση μάγματος σε βάθος περίπου 10-12 χιλιομέτρων στον μέσο φλοιό», τόνισε ο Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Αθανάσιος Γκανάς, μιλώντας στον ΣΚΑΪ.
«Το μάγμα μπήκε κάτω από την Καλντέρα, το έχουμε εντοπίσει στα 3 χιλιόμετρα, ανήλθε εκεί μέχρι τα μέσα με τέλη Ιανουαρίου, στη συνέχεια διέφυγε προς την κατεύθυνση του Κολούμπο, πέρασε από το Κολούμπο και κατευθύνθηκε στην Άνυδρο. Όλη η ακολουθία, αυτοί οι χιλιάδες σεισμοί και ο σημερινός με τα 5,1R συμβαίνουν κοντά στην Άνυδρο, σε ακτίνα 10 χιλιομέτρων γύρω από τη νησίδα αυτή».
Μέχρι το καλοκαίρι θα συνεχιστούν οι σεισμοί
Για την εξέλιξη του φαινομένου, ο καθηγητής Σεισμολογίας Κώστας Παπαζάχος δήλωσε στην ΕΡΤ ότι «οι σεισμικές ακολουθίες χαρακτηρίζονται από μικρές υφέσεις και εξάρσεις, δημιουργώντας ένα πιο σύνθετο και δύσκολο παζλ. Είναι σημαντικό ο κόσμος να μην εφησυχάζει, θεωρώντας ότι το φαινόμενο έχει ολοκληρωθεί. Η κατάσταση αυτή δεν έχει τελειώσει και θα συνεχιστεί. Τις επόμενες ημέρες αναμένονται παρόμοιοι σεισμοί και ακολουθίες», υπογράμμισε.
«Γενικά η εικόνα που υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο από τέτοια γεγονότα στα οποία υπάρχει και συμμετοχή μαγματικής διέγερσης, είναι ότι γενικά δεν γίνονται πάρα πολύ μεγάλοι σεισμοί, απλώς η περιοχή που έχει σπάσει είναι αρκετά μεγάλη, γύρω στα 30 χιλιόμετρα και 30 χιλιόμετρα είναι μεγάλη περιοχή. Υπάρχουν και γειτονικά ρήγματα. Δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα να γίνει κάποιος ισχυρότερος σεισμός στην ίδια περιοχή. Συμβαίνει σε κάποιες περιπτώσεις. Γι αυτό και τα μέτρα παρέμειναν αυστηρά, παρόλο που βλέπαμε τις 2,5 μέρες ησυχίας, γιατί ξέραμε και ξέρουμε ότι δεν έχει λήξει η κατάσταση εκεί. Αλλιώς κανείς δεν θέλει να κλείνει σχολεία, κανείς δεν θέλει να αποκλείει περιοχές. Η ασφάλεια όμως του κόσμου είναι πάνω από όλα», πρόσθεσε.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι η σεισμική δραστηριότητα θα συνεχιστεί για δυο ή τρεις μήνες, ενώ «ξεχασμένοι» σεισμοί θα σημειωθούν και τους καλοκαιρινούς μήνες για αυτό κάλεσε κατοίκους και πολιτεία να επιδείξουν υπομονή και ψυχραιμία.
Για τη κίνηση του μάγματος
Όσον αφορά στην κίνηση του μάγματος τόνισε ότι το μάγμα είναι λιωμένο υλικό το οποίο ανεβαίνει και υπάρχει μέσα στη γη και αποθηκεύεται σε διάφορες περιοχές.
«Σε κάποιες περιπτώσεις θα βρει δρόμο να φτάσει στην επιφάνεια. Εκεί που θα βγει θα δημιουργηθεί ένα ηφαίστειο και αυτό το υλικό που βγαίνει έξω είναι η λάβα. Άρα το υλικό πριν βγει το λέμε μάγμα. Και όταν βγει το λέμε λάβα… Σε κάποια σημεία το μάγμα τρυπάει την επιφάνεια, βγαίνει και δημιουργεί ηφαίστεια.
Είναι πολύ συγκεκριμένα τα σημεία, η Σαντορίνη, η Νίσυρος, Μήλος κλπ αλλά υπάρχουν και άλλα σημεία που υπάρχει. Ένα από αυτά τα σημεία ήταν στην Άνυδρο. Αυτό το πράγμα υπήρχε εκεί.
Αυτό ξύπνησε, κουνάει και πιέζει από πάνω και θέλει να βγει. Πιέζοντας σπάει τα πετρώματα. Τα πετρώματα ούτως ή άλλως δέχονται δυνάμεις από τα τεκτονικά ρήγματα και γίνεται ένα μεικτό φαινόμενο.
Η δύναμη που δημιουργεί τα ρήγματα και το υλικό που πιέζει από κάτω δημιουργούν αυτούς τους σεισμούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι το μάγμα θα καταφέρει να τρυπήσει και να φτάσει να δημιουργηθεί ένα ηφαίστειο και όλες αυτές τις ιστορίες. Υπάρχει μια απειροελάχιστη τέτοια πιθανότητα.
Έχει γίνει σε ελάχιστες περιπτώσεις στον κόσμο και μάλιστα σε πολύ πιο λεπτούς φλοιούς. Εδώ το τσόφλι το δικό μας είναι πολύ χοντρό. Είναι 7 – 8 χιλιόμετρα. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να σπάσει ο ανώτερος φλοιός εκεί πέρα.
Άρα το μάγμα το οποίο υπάρχει, συμμετέχει, συνεισφέρει και είναι υπεύθυνο γι αυτό που βλέπουμε τώρα. Δεν σημαίνει όμως αυτό ότι θα σκάσει και θα βγει κανένα ηφαίστειο στην περιοχή της Ανύδρου αύριο ή θα έχουμε καμία τεράστια υποθαλάσσια έκρηξη ή δεν ξέρω ποιο άλλο σενάριο».
Από που προέρχονται τα βουητά;
«Όταν υπάρχουν μαγματικές διαδικασίες, το μάγμα όταν κινείται σπάει συνεχόμενα κομμάτια με μικρούς σεισμούς και μπορεί να δώσει για μια ή δύο ώρες συνεχόμενους σεισμούς. Αυτό δημιουργεί μια αίσθηση για συνεχόμενη δόνηση και ακούς και θόρυβο.
Από το σπάσιμο των σεισμών ένα κομμάτι περνάει στην ατμόσφαιρα και γίνεται θόρυβος. Και όταν γίνονται συνεχόμενοι ακούς συνεχόμενο θόρυβο και νοιώθεις συνεχόμενο θόρυβο. Αυτό δυστυχώς μπερδεύτηκε από ένα διεθνές κέντρο που έβγαλε ένα tweet ότι είναι ηφαιστειακός θόρυβος. Είναι μια άλλη περίεργη ιστορία. Όταν το μάγμα φτάσει στην επιφάνεια, αρχίζει και δονεί για 2, 6, 16 ώρες τη γη με άλλο τρόπο, τελείως διαφορετικό και άρα δημιουργήθηκε μια ψευδαίσθηση».
«Είναι τυπική διαδικασία που σχετίζεται με σεισμούς που προκαλούνται από τέτοια μαγματική διείσδυση, αλλά δεν έχει σχέση με κανένα μάγμα που έφθασε στην επιφάνεια. Και υπήρχαν και διαψεύσεις. Γράψαμε και εμείς σχόλια από κάτω.
Τέτοια φαινόμενα θα ξαναγίνουν και τις επόμενες ημέρες. Δηλαδή θα υπάρχει μέρα που οι κάτοικοι θα νιώσουν για μια, δυο, τρεις ώρες ένα υπόκωφο θόρυβο και μια συνεχόμενη ελαφρά δόνηση. Είναι χαρακτηριστικό αυτής της σεισμικότητας» πρόσθεσε ο κ. Παπαζάχος.
Η Άνυδρος μετακινείται 7mm τη μέρα
Σχετικά με το αν μπορούμε να πούμε πως το φαινόμενο βαίνει προς εκτόνωση, ο κ. Γκανάς απάντησε αρνητικά. «Αυτό που είπαμε χθες στην Επιτροπή είναι πως έχουμε μια ύφεση που είναι σε εξέλιξη. Επίσης, παρατηρείται και παραμόρφωση, δηλαδή οι κινήσεις που καταγράφουμε με GPS και με δορυφόρους δεν έχουν σταματήσει. Ενώ έχει σταματήσει η ανύψωση της Καλντέρας, συνεχίζεται η οριζόντια κίνηση. Έχει υπάρξει ακτινωτή παραμόρφωση από όλες τις πλευρές. Για τα κτίσματα δεν σημαίνει απολύτως τίποτα αυτό, τα κτίρια είναι ασφαλή».
«Αυτό που πρέπει να δώσουμε ως νέο στοιχείο είναι ότι από τον σταθμό GPS στην Άνυδρο έχουμε ήδη καταγράψει κίνηση της νησίδας αυτής προς δυσμάς και προς τα κάτω περίπου 7 χιλιοστά την ημέρα. Κινείται δυτικά νοτιοδυτικά δηλαδή το νησάκι. Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο το 2025 σε σχέση με το 2011», προσέθεσε ο Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, ενώ απαντώντας για ενδεχόμενο ηφαιστειακής έκρηξης, δήλωσε:
«Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τίποτα, γιατί ακόμα το μελετάμε. Από ό,τι βλέπουμε αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος. Τα σενάρια περί νέου ηφαιστείου είναι ακραία σενάρια, εμείς οι επιστήμονες οδηγούμαστε από τα δεδομένα μας. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος αυτήν τη στιγμή ούτε να εκραγεί το ηφαίστειο, ούτε να δημιουργηθεί νέο ηφαίστειο».
Τέλος, ως προς το σενάριο του μεγάλου σεισμού κοντά στα 6 Ρίχτερ, διευκρίνισε ότι έχει απομακρυνθεί, αλλά δεν έχει εξαφανιστεί εντελώς από το τραπέζι.
Aκολουθήστε μας στo Google News
