Ο Φεβρουάριος που η Αθήνα θάφτηκε στο χιόνι: Τότε που καταγράφηκε η μικρότερη θερμοκρασία όλων των εποχών και πέθαιναν από το ψύχος

Με τη χώρα να μπαίνει από σήμερα για τα καλά στο «ψυγείο» λόγω της κακοκαιρίας Coral, η οποία φέρνει νέο κύμα ψύχους με χιόνια, πτώση θερμοκρασίας μέχρι 10 βαθμούς καθώς και ισχυρούς ανέμους έως 8 μποφόρ, ας θυμηθούμε έναν από τους ιστορικότερους χιονιάδες, που έδειξε το σκληρό του πρόσωπο στην πρωτεύουσα.

Ανέκαθεν ο Φεβρουάριος ήταν ο μήνας με χιονιάδων – ιδίως στην Αθήνα. Άλλωστε, ο σοφός λαός δε λέει τυχαία την παροιμία «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα κι αν δώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει»!

VIRAL ΕΙΔΗΣΗ

Μέμα Σταθοπούλου: Η καλλονή Ελληνίδα ηθοποιός που πέθανε στα 57 της έτη - Ποια η κατάρα της οικογένειάς της - Σκοτώθηκε σε τροχαίο η κόρη της

Ήταν στις 15 Φεβρουαρίου του 1934 όταν η πόλη ερήμωσε από την επέλαση ενός χιονιά που έμεινε στην ιστορία, καθώς τότε καταγράφηκε η μικρότερη ελάχιστη θερμοκρασία όλων των εποχών στη χώρα. Στις 16 Φεβρουαρίου, στη Γεωπονική Σχολή, ο υδράργυρος έδειξε -10,4 βαθμούς.

Η Αθήνα βρίσκεται σκεπασμένη από ένα παχύ στρώμα χιονιού, λίγες μέρες αφότου είχαν διεξαχθεί οι πρώτες δημοτικές εκλογές που έδιναν δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες άνω των 30 ετών. Ελάχιστες πήγαν να ψηφίσουν. Σαν μια προοικονομία της ματαιότητας της ψήφου τους, αφού μερικούς μήνες μετά, κανείς δε θα έχει δικαίωμα ψήφου, λόγω του στρατιωτικού καθεστώτος του Μεταξά.

Μια μέρα του τότε Φλεβάρη, ο Gladys και η Saul Weinberg, ένα ζευγάρι αρχαιολόγων που βρισκόντουσαν την περίοδο εκείνη στην Ελλάδα για ανασκαφές, πήραν την φωτογραφική τους μηχανή και τράβηξαν δύο φωτογραφίες με θέα την Ακρόπολη.

Η πρώτη φωτογραφία στράφηκε βορειοδυτικά και αποτύπωσε τον ναό του Ηφαίστου. Το ανοιχτό πεδίο μπροστά από τον ναό υποδηλώνει πως έχουν ήδη αρχίσει να γκρεμίζονται τα πρώτα σπίτια από τη χαμένη πια γειτονιά «Βρυσάκι», η οποία απαλλοτριώθηκε για να αναδυθούν οι αρχαιότητες της σημερινής ρωμαϊκής αγοράς. Τα σκάμματα από τις εργασίες των ανασκαφών είναι εμφανή. Σηκώνοντας το βλέμμα σου, υποψιάζεσαι πως πίσω από το Θησείο βρίσκεται το Μεταξουργείο, κι η παγωμένη θέα φτάνει ως το Περιστέρι, την Πετρούπολη και το Αιγάλεω. Ελάχιστα είναι τα πολυόροφα σπίτια στο πεδίο. Κάποια λίγα φουγάρα προσδίδουν ένα συναίσθημα βιομηχανικού μυστικισμού μιας αλλοτινής εποχής. Σε πρώτο πλάνο, στα αριστερά της φωτογραφίας, ένα μικρό κομμάτι – μάλλον από τον βράχο του Άρειου Πάγου – κάνει την εμφάνισή του.

Η δεύτερη φωτογραφία στρέφεται πιο δυτικά και εστιάζει στον λόφο της Πνύκας, καλυμμένο από ένα λευκό πέπλο. Τα κυπαρίσσια μοιάζουν με ανθρώπινο πλήθος. Δεξιά στέκει ακλόνητο το Αστεροσκοπείο πάνω στον βράχο ενώ αριστερά στην φωτογραφία, προς το τέλος της δεντροστοιχίας, αχνοφαίνεται η εκκλησία του Λουμπαρδιάρη. Η Αποστόλου Παύλου στο Θησείο, που χωρίζει τον λόφο της Ακρόπολης από τον λόφο της Πνύκας και του Φιλοπάππου, έχει ήδη ανοιχθεί. Σαν ένα ποτάμι μοιάζει. Διακρίνονται ελαφρώς και οι καμπύλες από τη νεόδμητη εκκλησία της Αγίας Μαρίνας κάτω δεξιά από το Αστεροσκοπείο. Πίσω από τον λόφο βρίσκονται τα Πετράλωνα και στο βάθος αριστερά απλώνονται οι ομιχλώδεις πειραϊκές συνοικίες με αρκετές εκτάσεις να παραπέμπουν σε κάμπους.

«Το πάχος της χιόνος μετρηθέν υπό της μετεωρολογικής υπηρεσίας ήτο 40 εκατοστά εντός των Αθηνών, πολύ δε περισσότερον εις τα προάστεια και τα χωριά της Αττικής.

»Κατά τας γενομένας παρατηρήσεις, διά πρώτην φοράν από του 1911 παρατηρείται τοιαύτη πτώσις χιόνος εις τας Αθήνας. Ο πατροπαράδοτος χιονοπόλεμος εσυνεχίσθη και χθες ζωηρότατος μέχρι της μεσημβρίας, βοηθούντος και του αττικού ηλίου».

Έλλειψη πρόνοιας και θάνατοι

«Λόγω του πάχους της χιόνος αι πλείσται των τροχιοδρομικών γραμμών της πόλεως δεν ελειτούργησαν την πρωίαν, η δε συγκοινωνία εξυπηρετήθη ατελώς διά λεωφορείον και ταξί. Μεγάλη ανωμαλία παρετηρήθη επίσης εις τας δημοσίας υπηρεσίας αι οποίαι ελειτούργησαν ατελέστατα.

»Τα εμπορικά καταστήματα των οδών Ερμού, Ευαγγελιστρίας και Μητροπόλεως παρέμειναν κλειστά μέχρι της μεσημβρίας. Τα μαθήματα των σχολείων διεκόπησαν χθες και σήμερον κατόπιν διαταγής του υπουργείου της Παιδείας εκ λόγων προνοίας, το δε πανεπιστήμιον παρέμεινε κλειστόν.

»Η έλλειψις πάσης δημοτικής προνοίας εν Αθήναις κατέστησε την κυκλοφορίαν των πεζών επικίνδυνον λόγω της ολισθηρότητος των οδών και πεζοδρομίων. Ούτω πολλοί ετραυματίσθησαν εκ πτώσεων άλλοι δε εμωλωπίσθησαν.

»Λόγω του ψύχους εσημειώθησαν τρεις θάνατοι εκ ψύξεως».

Προβλήματα στην τηλεπικοινωνία

«Λόγω της χθεσινής χιονοθυέλλης αι σιδηροδρομικαί, τηλεγραφικαί και τηλεφωνικαί γραμμαί διεκόπησαν ή ελειτούργησαν πλημμελώς εις την Στεραιάν Ελλάδα ιδίως.

Εις τας Αθήνας ελάχιστα τραμ εκινήθησαν το πρωί. Επίσης τα λεωφορεία εκυκλοφόρησαν μόνον εις τας κεντρικάς γραμμάς. Ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος δεν ελειτούργησε κατά τας πρωινάς ώρας. (…) Κατά πληροφορίας του υπουργείου Συγκοινωνίας εις Σκαραμαγκά απεκλείσθησαν 30 λεωφορεία πλήρη επιβατών.

Και αι τηλεγραφικαί και τηλεφωνικαί γραμμαί δεν υπέστησαν σοβαράς βλάβας, κατέστη δε δυνατή η λειτουργία των περισσοττέρων κατά τας εσπερινάς ώρας της χθες».

Συλλήψεις

«Υπό των οργάνων των κεντρικωτέρων τμημάτων συνελήφθησαν και απεστάλησαν εις το πταισματοδικείον επί παραβάσει της αστυνομικής διατάξεως περί απαγορεύσεως ωρισμένων παιδιών εντός της πόλεως πλέον των 60 νέοι, οίτινες έρριπτον χιονοσφαίρας κατά των διαβατών εις το Ζάππειον, τας στήλας του Ολυμπίου Διός, το πανεπιστήμιον και εις άλλα κεντρικά μέρη.

»Τέλος υπό οργάνων του α’ αστυνομικού τμήματος συνελήφθη ο 25ετής Μ.Κ., υπάλληλος ζαχαροπλαστείου, διότι έρριψε χιονόσφαιραν κατά του αντεισαγγελέως κ. Β. καθήν στιγμήν ούτος διήρχετο δια της οδού Ευαγγελιστρίας».

Αυτή ήταν η βαρύτερη ίσως κακοκαιρία που πέρασε ποτέ από την Αθήνα, λίγο πριν έρθουν οι σκοτεινές μέρες του ′36. Κι ύστερα, με τη σειρά τους, η κατοχή, ο εμφύλιος, η δικτατορία, η μεταπολίτευση, τα μνημόνια και πολλές άλλες κακοτοπιές μέχρι σήμερα, τον Φεβρουάριο του 2025.